Có một người đầu bếp làm việc trong nhà hàng nọ, anh làm rất tốt, nấu rất ngon với mức lương 40 triệu đồng mỗi tháng. Mọi thứ vẫn bình thường cho đến một ngày, anh ta phát hiện ra doanh thu nhà hàng kiếm được đến 4 tỷ… Lúc này, anh đầu bếp cảm thấy như thế nào? 

Chúng ta đến nhà hàng là để ăn uống mà không phải là nhìn ngắm hay giải trí, vậy nên một trong những người quan trọng nhất ở nhà hàng dĩ nhiên là anh đầu bếp. Thế là trong tư duy của anh đầu bếp nọ, 

“Mình là người quan trọng nhất, người ta đến ăn vì mình biết cách nấu, các món ăn mình làm rất ngon. Vậy mà mình chỉ được trả 40 triệu trong khi ông chủ kiếm được đến 4 tỷ. Thật bất công! Mình phải kinh doanh! Mình phải khởi nghiệp, làm chủ nhà hàng.”

Thế là anh ta bỏ việc và mở một nhà hàng nho nhỏ. Và bởi vì mới khởi nghiệp, ít vốn cho nên anh sẽ thuê một lượng nhân viên vừa phải, anh trang trí nhà hàng, nấu bếp và làm mọi thứ khác nữa. Mỗi ngày, anh dậy sớm, đi chợ mua thức ăn rồi bắt tay vào nấu cùng vài người phụ bếp, hy vọng mọi người sẽ được ăn những món ngon nhất. Vài vị khách đầu tiên đến ăn thử trước khi khai trương, mọi thứ vẫn suôn sẻ. Và thế là sau khi kiểm tra mọi thứ đâu vào đó, vào một ngày đẹp trời, anh quyết định khai trương nhà hàng.

Vào ngày khai trương, lượng khách đến rất đông, từ khách hàng cho đến bạn bè, người thân được anh mời. Khi quá đông khách, anh ta rơi vào hoàn cảnh phải vừa nấu ăn, vừa liên tục kiểm soát tình hình bên ngoài, điều phối nhân viên… Mình anh phải xoay xở tất cả mọi thứ. Ngày hôm đó vô cùng náo loạn.

Anh cho rằng vì ngày khai trương đông nên mới như thế, những ngày sau sẽ ổn. Nhưng những ngày tiếp theo ít khách hơn, mọi chuyện vẫn như vậy. Do chưa có nhiều tiền nên anh ta thuê những nhân viên còn thiếu kinh nghiệm, vậy nên anh ta luôn phải “cầm tay chỉ việc”. Thế là sau đó, anh ta quyết định thuê người có kinh nghiệm. Nhưng khổ nỗi  nhà hàng ban đầu vắng khách thì làm gì có doanh thu để trả cho họ. Không chỉ lương, anh còn phải chi trả nhiều loại chi phí khác như marketing… Nhưng anh cũng không có kiến thức về marketing để biết người mình tuyển dụng có thực sự phù hợp hay không, nên anh ta quyết định không thuê marketing nữa, anh sẽ tự tay làm mọi thứ. Một nhà hàng nhỏ với vài nhân viên.

Và cuộc đời của anh từ đó bắt đầu yên ổn hơn một tí, nhà hàng không quá nhiều khách, cũng không quá phức tạp. Lượng khách cứ đều đều như thế. Mỗi ngày anh vừa nấu ăn vừa phải nhắc nhở nhân viên. Nhân viên bệnh tật, ốm đau, xin nghỉ, tuyển người mới… bài toán nhân sự luôn khiến anh phải quay như chong chóng. Không thuê kế toán nên mỗi ngày nhà hàng đóng cửa lại còn phải ngồi tính toán sổ sách. Nhưng khổ nỗi nếu thuê kế toán, họ tính toán sai sót, mất tiền của mình thì sao? Rất nhiều vấn đề cần anh phải xử lý, vậy nên ngày nào cũng vậy, phải đến tận nửa đêm anh mới về nhà để rồi 4, 5 giờ sáng đã phải đi làm. Cuộc đời của anh cứ lặp đi lặp lại như vậy cho đến một ngày anh nhận ra một điều rằng, công việc của anh đang làm không phải là làm chủ… mà là làm thuê, làm thuê cho chính mình.

Và đó là điều tệ nhất trên cuộc đời này. Bởi vì bạn đi làm thuê cho người khác, ít nhất bạn còn được 12 ngày phép và cuối tuần. Nhưng khi bạn làm thuê cho chính mình thì bạn không có ngày nghỉ phép, không có cuối tuần. Và nếu bạn làm trong ngành ăn uống thì ngay cả Tết bạn cũng không được nghỉ.

Vậy những người làm thuê cho chính mình có kiếm được tiền không? Câu trả lời là có. Nhưng thật ra công sức, thời gian và những hy sinh của họ đã bỏ ra so với giá trị họ nhận được là quá nhiều. Giả sử anh đầu bếp may mắn, cuối tháng anh ta kiếm được 60 triệu, nhiều hơn 20 triệu so với ngày xưa, nhưng có tốt hơn không? Không. Bởi vì thứ anh đánh đổi là thời gian, cuộc đời, sức khỏe, là tất cả mọi thứ mà mình có. Kiếm nhiều tiền để làm gì khi mà suốt ngày đầu tắt mặt tối? Bạn nghĩ, nếu mệt mỏi thì đóng cửa nhà hàng đi du lịch châu Âu nửa tháng ư? Khách hàng sau vài lần đến thấy nhà hàng vẫn chưa mở cửa, họ sẽ bỏ đi mãi mãi. Bạn đóng cửa nửa tháng xem như bạn bắt đầu lại từ đầu, trừ khi món ăn của bạn siêu ngon và siêu hấp dẫn.

Khi bạn là đầu bếp, bạn không cần phải quá cạnh tranh, các nhà hàng sẽ tìm thuê bạn. Nhưng khi là chủ nhà hàng, bạn phải cạnh tranh với rất nhiều người. Không chỉ trong ngành đầu bếp, mà rất nhiều ngành nghề khác trong xã hội, người ta biến một công việc mình đang làm cho công ty thành một công việc mình tự làm chủ chính mình. Người ta nghĩ rằng mình làm chủ nhưng thật ra mình vẫn đang đi làm thuê cho chính mình. Và đó là điều tệ nhất. Suy ra, tốt nhất là không khởi nghiệp, đúng không các bạn?

Không!

Nếu bạn muốn làm thì bạn phải làm cho đúng.